‘E-motor’ biedt hoogspanning in sport en mobiliteit

Van 28 tot en met 30 april heeft op Circuit Zolder de ‘Clean Week’ plaats, een evenement rond ‘groene mobiliteit’. Ook elektrische motorfietsen en scooters vallen daaronder. Voor de sport opent de ‘e-motor’ nieuwe perspectieven met ‘hoogspanning’.

Tienvoudig wereldkampioen motorcross Stefan Everts verdedigt aanstaande dinsdag 29 april zijn titel e-motorcross op en rond het circuit van Zolder. Vorig jaar won Everts de eerste E-MX Race of the Champions. Die wedstrijd maakt deel uit van de Clean Week, een evenement voor de auto- en motorsector rond duurzame mobiliteit. In de praktijk is dat vooral mobiliteit met elektronisch aangedreven auto’s, motoren en scooters.
Everts is als teammanager actief voor het Oostenrijkse merk KTM dat de afgelopen jaren al flink aan weg getimmerd heeft met de ontwikkeling van elektrische terreinmotoren. “Vorig jaar is mij gevraagd aan de E-MX-wedstrijd deel te nemen. Ik ben bij KTM niet rechtstreeks betrokken bij dat project, maar ik heb met plezier aan die wedstrijd meegedaan. Dat ik die race ook nog won, had ik niet verwacht,” aldus Everts.

Crossen met een elektrische motor is een heel andere ervaring dan met een motor met een conventionele benzine-krachtbron, legt Everts uit. “Je hebt het gevoel dat je op een zware mountainbike zit. Zeker als het ‘gas’ dicht is, hoor je buiten het geluid van de banden en de ketting niets. Als je met de motor springt, ben je gewend de motor te horen ronken maar bij de elektrische motor hoor je alleen de wind. Dat is een hele aanpassing. Maar zo’n motor heeft wel heel veel vermogen. De topsnelheid is niet echt heel hoog, maar de motor pakt zeer snel op. Het is ook een automaat en je voelt dat die blijft doortrekken.”
Everts neemt het dinsdagavond op tegen hedendaagse toppers als Jordi Tixier (Frankrijk, vice-WK MX2 2013), Damon Graulus en Yentel Martens. Greg Smets, zoon van vijfvoudig wereldkampioen Joël Smets, staat ook aan de start.

Ander ‘format’

De Belgische Motorrijdersbond FMB/BMB is sinds 2012 betrokken bij de Clean Week op Circuit Zolder. De eerste maal was dat met een promobox in het kader van het honderdjarig bestaan van de motorrijdersbond. Vorig jaar organiseerde de FMB/BMB de E-MX-wedstrijd samen met Circuit Zolder en de internationale motorsportbond FIM (Fédération Internationale de Motocyclisme) en een ronde tafel met de motorsector over elektrische motorfietsen en scooters.
“We trachten in de sport de nodige ruimte te voorzien voor elektrische motorfietsen. In de enduro bijvoorbeeld bieden we ook de mogelijkheid om deel te nemen met een e-motor,” zegt Stijn Rentmeesters, secretaris-generaal van de FMB/BMB. De e-motorcross biedt de sport echter ook de mogelijkheid om een ander publiek dan het traditionele motorcross-publiek aan te spreken, zowel op het vlak van toeschouwers als van deelnemers. Het ‘format’ van E-MX is ook anders dan van een ‘gewone’ motorcross: de rijders gaan met vier de baan in en rijden vier tot zes ronden. Op basis van de uitslagen van de afvallingsraces werkt men zo naar een superfinale met de vier beste rijders. Een finale met hoogspanning als het ware… “De bedoeling is dat we ons richten op een nieuw publiek. Bijvoorbeeld mensen die nu BMX of mountainbike rijden en die iets meer aan snelheid zoeken, maar voor wie de stap naar conventionele motoren nog te groot is,” aldus Rentmeesters. “We denken dat met deze e-machines die stap kleiner is.”
Circuit Zolder ceo Thierry Deflandre zegt ook de elektrische competitie niet samen moet gaan met de ‘traditionele’. “Je kunt geen elektrische races organiseren tussen de klassieke wedstrijden door. We moeten een ecologisch totaalpakket aanbieden, een format dat helemaal is toegespitst op e-racing. Dat is de enige manier om de auto- en motorsportliefhebber warm te maken voor ‘zoem-zoem’ in plaats van ‘vroem-vroem’, om het in eenvoudige termen uit te drukken,” aldus Deflandre.

In de eigen tuin…

Grote voordelen van E-MX zijn zero-emissie en een bijzonder laag geluidsniveau. Dat betekent dat de mogelijkheden om te trainen voor motorsporters groter worden. Stefan Everts: “Het maakt de sport meer open voor liefhebbers om met off-road rijden te starten. Je kunt zelfs perfect in je eigen tuin rondrijden. Je hindert er immers niemand mee. En zo’n motor is een perfect ‘instapmodel’ voor off-road.”
Vijfvoudig wereldkampioen Eric Geboers zit op dezelfde golflengte. “E-MX zal er in ieder geval komen en ondertussen kunnen we al iets beter inschatten welke plaatse deze zal innemen in het globale motorcrossaanbod. Het zal eerder een instapformule worden zowel op sociaal vlak als op sportief vlak. Ik zie bijvoorbeeld indoor e-mx opkomen waar je 's avonds een uitstap met vrienden of familie van kan maken (zoals met indoorkarting),” aldus Geboers.
Stijn Rentmeesters beaamt aan dat met E-MX de mogelijkheden om te trainen ruimer kunnen worden. “In Zolder is men onlangs gestart met vrije motorcrosstraining voor conventionele motoren op donderdag. Dat kan binnen de bestaande milieuvergunning. Maar men wil nu proberen op andere dagen het circuit open te stellen voor elektrische motoren. Het idee is eveneens om e-motoren te leasen, niet alleen om de huidige cross-piloten te laten trainen, maar ook om zo nieuwe geïnteresseerden aan te trekken en zelfs om teambuildingsdagen voor bedrijven te organiseren.” Pascal Ursi, marketing verantwoordelijke van Circuit Zolder, zegt dat E-MX perfect past in de nieuwe strategie van het circuit van zeven dagen per week wereld op wielen. “We kunnen die e-motoren laten rijden buiten de geluidsvergunning.”
Naast de terreinsport gaat ook de tak van de pure snelheid ‘elektrisch’. In het kader van de TT van Man (op het eiland Man in de Ierse Zee) is er al enkele jaren een Zero-TT, een race voor elektrische motoren. Dit jaar krijgt die race ook een Belgisch tintje met de terugkeer van het roemruchte Belgische merk Saroléa als naam op een elektrische racemotor. Initiatiefnemer van Saroléa Racing is Torsten Robbens die het project al sinds 2010 leidt. Robbens is ook directeur van THOR Composites en is verder actief in de autowereld. Met de Saroléa SP7 (een motor met een koolstof monotube-frame) zal het team deelnemen aan de Isle of Man Zero-TT in juni en aan de FIM eRoadRacing wereldbeker. De FMB/BMB is daarbij betrokken via een publicitaire samenwerking. Stijn Rentmeesters: “Dat is een concreet project. De motor is klaar voor deelname aan wedstrijden.”

Stadsmobiliteit

Elektrisch rijden is niet alleen een zaak van wedstrijdrijders, maar ook van de doorsnee-motorrijder. Zeker als grote steden meer eisen gaan stellen om de uitstoot van CO2 te beperken, komen elektrische voertuigen in aanmerking voor woon-werkverkeer. En daarenboven is het voordeel van e-motoren en e-scooters dat ze veel minder parkeerplaats nodig hebben. “Op de plaats waar één auto staat, kunnen vijf scooters of motoren parkeren,” zegt Stijn Vancuyck, adviseur gemotoriseerde tweewielers bij FEBIAC (de Belgische federatie van de auto- en tweewielerindustrie). Hij wijst er wel op dat er voor de e-motor- en -scooter dezelfde hindernissen zijn als voor elektrische auto: oplaad-infrastructuur en geld. Momenteel is elektrisch rijden wat de aanschaf van de voertuigen betreft duur en niet overal kan er gemakkelijk snel opgeladen worden. Zolang de prijzen hoog blijven, zal het aantal elektrische voertuigen niet snel stijgen. En als de aantallen niet sterk stijgen, zal massaproductie van die voertuigen achterblijven waardoor de prijzen niet kunnen dalen. De prijzen kunnen wel zakken als de overheid fiscale voordelen biedt.
De actieradius van een elektrische motor of scooter is een ander aspect. Als die beperkt is, zullen minder mensen de aanschaf van zo’n tweewieler in overweging nemen. “Maar met de huidige autonomie van elektrische motoren moet het mogelijk zijn om als je 20 kilometer van je werk woont, een paar dagen te rijden zonder overdag te moeten bijladen,” aldus Vancuyck.

Dat de e-motoren en e-scooters meer in het straatbeeld zullen komen, staat buiten kijf. “Fossiele brandstoffen zijn ooit eindig. Het is ook een deel van de toekomst van de sector. De sector vernieuwt en innoveert al constant. De ABS is er en nu zijn merken bezig met MSC (motorcycle stability control). Voor de motorsector zijn dat relatief zware investeringen op die op klein aantal terugverdiend moeten worden. Bij een auto heb je wereldwijd 100.000-den om een innovatie terug te verdienen, bij motoren gaat het om 1.000-den,” zegt Vancuyck. Er zal voor de ontwikkeling van de e-motor vooral naar de auto-industrie gekeken worden en innovaties daar aanpassen (en verkleinen…) voor gebruik op tweewielers. Vancuyck ziet vooral mogelijkheden voor stadsmobiliteit. “Echter een weekend weg en dan 300 kilometer per dag rijden, dat zit er nu nog niet in. Maar de elektrische aandrijving is wel een trend die de industrie zal moeten volgen.”